Skip to main content
AktualnościKultura

Poeta „z głową na karabinie”

By 22 stycznia 20214 sierpnia, 2021Brak komentarzy

Równo sto lat temu, 22 stycznia 1921 roku urodził się Krzysztof Kamil Baczyński.

Poeta, wybitny mistrz słowa i erudyta. Podharcmistrz Szarych Szeregów, żołnierz batalionu „Parasol” Armii Krajowej, jeden z najwybitniejszych twórców związanych z pokoleniem Kolumbów, którego w polskiej wyobraźni stał się wyraźnym symbolem.

Może być zdjęciem przedstawiającym 1 osoba i tekst „SAPERE AUDE 100. rocznica urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego FOTOŽródło:gov.pl FOTO Źródło: gov.pl "Zanim padłeś, jeszcze ziemiÄ™ przeżegnałeś rÄ™kÄ…. Czy to była kula, synku, czy to serce pekło?" krzyszhof kamil baczyaski Program Rozwoju @rganizacj nglata2018-203 PROO Sfinansowano przez Narodowy Instytut WolnoÅ›ci- Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 2030 NIW Narodowy Instytut WolnoÅ›ci”
Żródło: https://www.sejm.gov.pl

Udział Baczyńskiego w powstaniu warszawskim Stanisław Pigoń określił mianem „strzelania do wroga brylantami”. Poeta poległ tragicznie w pierwszych dniach sierpnia 1944 roku, w wieku zaledwie 23 lat.

I mnie przecież jak dymu laska wytryskała gołębia młodość; teraz na dnie śmierci wyrastam ja — syn dziki mego narodu.

Jako twórca zdążył napisać blisko 500 utworów wydając cztery tomiki swych wierszy. Osiągnął poetycką sprawność w tempie błyskawicznym. Patrząc z dzisiejszej perspektywy i śledząc dorobek jego pokoleniowych rówieśników, takich jak Tadeusz Różewicz, czy Herling-Grudziński, można tylko się domyślać jak wiele mógłby ten Autor „Elegii o…[chłopcu polskim]” wnieść dla polskiej kultury i dorobku intelektualnego.

Fascynuje dychotomiczność kreślonego przez Baczyńskiego poetyckiego świata. Precyzja słowa, językowa wrażliwość, plastyczne i obrazowe środki wyrazu otwierające przed czytelnikiem to „niebo złote” i „mleczów miękkich płynny lot”. Wreszcie powrót do romantycznego paradygmatu wplątanego w katastrofizm generacyjny „z głową na karabinie”.

Krąg jak nożem z wolna rozcina, przetnie światło, zanim dzień minie, a ja prześpię czas wielkiej rzeźby z głową ciężką na karabinie.

Za komuny z twórczością Baczyńskiego obchodzono się ze względną „wstrzemięźliwością”, wynikającą choćby z Jego przynależności do Armii Krajowej (szczególnie w powojennej Polsce socjalistycznej był to czynnik dyskwalifikujący). Tym bardziej cieszy fakt, że obecnie poezja i dzieła Poety cieszą się zainteresowaniem i rozpoznawalnością nie tylko pośród specjalistów.

Setną rocznicę urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego symbolicznie uczcił Sejm RP poprzez ustanowienie go patronem 2021 roku. Na pewno wpłynie to pozytywnie na popularyzację i rozpowszechnienie tej trudnej egzystencjalnie, ale pięknej lirycznie twórczości.

(…)bo to była życia nieśmiałość, a odwaga—gdy śmiercią niosło. Umrzeć przyjdzie, gdy się kochało wielkie sprawy głupią miłością.

~Jakub Horbacz